Carotid Duplex Ultrasonography ตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ คัดกรองโรคหลอดเลือดสมอง

โรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน มักส่งผลให้เกิดภาวะอัมพฤกษ์หรืออัมพาตได้ โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุ และผู้ป่วยที่มีโรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคหัวใจ สูบบุหรี่ และไขมันในเลือด การป้องกันที่ดีที่สุด คือ การค้นหาความผิดปกติของหลอดเลือดที่เป็นสาเหตุของโรคหลอดเลือดสมองตีบ ตัน ด้วย Carotid Duplex Ultrasonography การตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอไปเลี้ยงสมอง เป็นการตรวจดูว่าหลอดเลือดว่ามีคราบหินปูน หรือคราบไขมันเกาะอยู่หรือไม่ ซึ่งตรวจง่าย สะดวก รวดเร็ว

การตรวจ Carotid Duplex Ultrasonography คืออะไร

การตรวจ Carotid Duplex Ultrasonography เป็นการตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอทั้ง 2 ข้าง เพื่อดูหลอดเลือดใหญ่ Carotid ที่ไปเลี้ยงสมองส่วนหน้า และตรวจหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมองส่วน หลัง ด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงสร้างภาพและแสดงผลการตรวจ วัดความหนาของผนังหลอดเลือด CCA (Intima Media Thickness) เพื่อตรวจหลอดเลือดว่ามีคราบหินปูน คราบไขมันเกาะอยู่ภายในหลอดเลือดหรือไม่ ตรวจความตีบแคบของหลอดเลือด รวมทั้งตรวจดูการไหลเวียนเลือดที่ขึ้นไปเลี้ยงสมองโดยแสดงออกมาเป็นกราฟ และสามารถวัดขนาดของคราบดังกล่าวได้ เพราะเมื่อมีการหนาตัวของผนังหลอดเลือดคอ หรือมีคราบหินปูนเกาะจนหลอดเลือดที่คอตีบแคบเกิดการตีบหรือตัน จนทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ ส่งผลให้เกิดภาวะอัมพฤกษ์หรืออัมพาตตามมาในที่สุด

> กลับสารบัญ

การตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอที่ไปเลี้ยงสมอง (Carotid Duplex Ultrasonography) สำคัญอย่างไร

เนื่องจากหลอดเลือดแดงที่คอเป็นหลอดเลือดที่สำคัญในการส่งเลือดไปเลี้ยงที่สมอง และมีขนาดค่อนข้างใหญ่พอสมควร ทำให้สามารถใช้อัลตราซาวด์ในการตรวจดูได้ ซึ่งการตรวจด้วยวิธีนี้ มีความสำคัญเพื่อ

• ประเมินสภาพของหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ
• ดูไขมันที่เกาะบริเวณหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ
• ดูการตีบตัน หรือภาวะการตีบแคบของหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ
• ช่วยให้อนุมานได้ว่าไขมันในบริเวณอื่นๆ มีปริมาณมากน้อยแค่ไหน
• ช่วยประเมินเพื่อลดความเสี่ยงในการที่จะเกิดโอกาสการเป็นซ้ำได้ ในผู้ที่เคยเป็นโรคหลอดเลือดในสมองตีบตัน

> กลับสารบัญ

ใครบ้างที่ควรตรวจหลอดเลือดใหญ่ที่คอ (Carotid Duplex Ultrasonography)

• ผู้ที่มีอาการโรคหลอดเลือดสมองแล้ว เช่น โรคหลอดเลือดแดงแข็ง โรคหลอดเลือดแดงอุดตัน
• ผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาต เพื่อดูรอยโรคของหลอดเลือดแดง carotid และติดตามผลเป็นระยะ
• ผู้ป่วยที่เคยมีอาการสมองขาดเลือดไปเลี้ยงชั่วคราว
• ผู้ที่มีโรคความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง เบาหวาน
• ผู้ที่มีประวัติญาติสายตรงป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมองอุดตันก่อนอายุ 60 ปี หรือมีประวัติคนในครอบครัวป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมองอุดตัน
• ผู้ป่วยที่มีเสียงฟู่ ผิดปกติที่หลอดเลือดแดง carotid ทั้งรายที่มีอาการ และไม่มีอาการของโรคหลอดเลือดสมองที่มีการขาดเลือดเฉพาะที่
• ผู้ที่ต้องผ่าตัดโรคหลอดเลือดอื่น ๆ เช่น ผ่าตัดตัดต่อหลอดเลือดแดงหัวใจในรายที่มีหลอดเลือดแดงหัวใจอุดตัน เพื่อตรวจประเมินค่า ก่อนนำผู้ป่วยไปผ่าตัด

> กลับสารบัญ

ขั้นตอนการตรวจ Carotid Duplex Ultrasonography

การตรวจหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอที่ไปเลี้ยงสมอง หรือ Carotid Duplex Ultrasonography นั้นไม่ยุ่งยาก โดยผู้รับการตรวจไม่จำเป็นต้องงดน้ำและอาหาร ไม่ต้องเตรียมตัวอะไรเป็นพิเศษ สามารถเข้ามาตรวจได้เลย โดยใช้เวลาในการตรวจประมาณ 15 นาทีเท่านั้น โดยมีขั้นตอนดังนี้

• ผู้รับบริการนอนบนเตียงในห้องตรวจ
• แพทย์ทำการทาเจลบริเวณคอ ซึ่งผู้รับบริการจะรู้สึกเย็นเล็กน้อย
• แพทย์หรือผู้ตรวจจะใช้หัวเครื่องอัลตราซาวด์วางลงไปที่บริเวณคอทั้ง 2 ข้าง

แพทย์จะใช้เวลาตรวจเพียง 15 นาที เครื่องจะประมวลภาพออกมาให้เห็นว่า ในหลอดเลือดมีไขมันเกาะจำนวนมากหรือน้อยขนาดไหน มีการตีบตันของเส้นเลือดบริเวณคอหรือไม่ และหากเลือดที่ขึ้นไปเลี้ยงสมองมีปริมาณน้อย คลื่นภาพที่แสดงการไหลเวียนของเลือดก็จะแสดงความผิดปกติให้แพทย์เห็น

> กลับสารบัญ

อย่างไรก็ตามการตรวจด้วยเครื่อง Carotid Duplex Ultrasonography เป็นการตรวจเบื้องต้นเท่านั้น โดยการตรวจดังกล่าวควรอยู่ในความดูแลของแพทย์เฉพาะทางด้านสมองและระบบประสาท เพื่อวินิจฉัยและให้คำแนะนำการตรวจได้ตรงจุด

นพ.ชาญวิทย์ อนุเคราะห์วิทยา
ศูนย์สมองและระบบประสาท/โรคหลอดเลือดสมองและการตรวจหลอดเลือดสมองด้วยคลื่นความถี่สูง
ศูนย์สมองและระบบประสาท

ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย