มะเร็งต่อมไทรอยด์ ตรวจได้ด้วยอัลตราซาวด์
ศูนย์ : ศูนย์โสต ศอ นาสิก, ศูนย์สุขภาพนครธน
บทความโดย : พญ. จุฑามาส สุวัฒนภักดี
ต่อมไทรอยด์เป็นต่อมขนาดเล็กที่มีรูปร่างเหมือน ผีเสื้อ อยู่ที่คอใต้ลูกกระเดือกมีขนาดยาว 4 ซม. กว้าง 1-2 ซม. ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนที่สำคัญคือ Tetraiodothyronine (thyroxin หรือ T4) และ Triiodothyronine (T3) มีหน้าที่ควบคุมการเผาผลาญพลังงานของร่างกายอุณหภูมิของร่างกาย ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ระดับไขมันในเลือด เป็นต้น หากต่อมไทรอยด์ทำงาน ก็จะส่งผลให้ร่างกายแปรปรวนอย่างมาก
โดยทั่วไป หากเกิดความผิดปกติของก้อนที่ต่อมไทรรอยด์จะมักไม่แสดงอาการ ส่วนใหญ่มักตรวจพบความผิดปกติจากการเจอก้อนเมื่อก้อนโตขึ้นจนสังเกตได้โดยผู้ป่วยเอง หรือตรวจพบโดยบังเอิญจากแพทย์เมื่อมาตรวจสุขภาพ ผู้ป่วยบางรายจะเห็นเป็นก้อนเดี่ยวๆ ผู้ป่วยบางรายจะรู้สึกเหมือนมีก้อนหลายๆ ก้อนติดกัน และที่สำคัญคือ ก้อนที่เกิดบนต่อมไทรอยด์จะขยับเคลื่อนขึ้น-ลงขณะเรากลืนน้ำลาย ผู้ป่วยบางรายยังมีอาการร่วม เช่น เสียงแหบ กลืนลำบาก แน่นอึดอัดลำคอเวลานอนหงาย เป็นต้น
ก้อนที่ไทรอยด์บอกโรค
หากพบก้อนที่ไทรอยด์สามารถบ่งบอกโรคต่างๆ ได้ ดังนี้
- คอพอก หรือ คอหอยพอก (Nodular goiter)
- เนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงของต่อมไทรอยด์ (Thyroid Adenoma)
- เนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงของต่อมไทรอยด์แต่ทำงานมากเกินไป (Toxic Adenoma)
- มะเร็งไทรอยด์ (Thyroid Carcinoma)
แนวทางการตรวจวินิจฉัย
แพทย์อาจตรวจผู้ป่วยด้วยวิธีเหล่านี้ เพื่อพิสูจน์ว่าพบก้อนเนื้อที่บริเวณต่อมไทรอยด์จริงหรือไม่
- ซักประวัติและการตรวจร่างกายโดยละเอียด เพื่อตรวจสอบประวัติการเป็นมะเร็งจากพันธุกรรม
- ส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อดูระดับฮอร์โมนของต่อมไทรอยด์
- สุ่มเจาะเนื้อเยื่อจากต่อมไทรอยด์ไปตรวจ
- ตรวจโดยใช้อัลตราซาวด์หรือเอกซ์เรย์คอมพิวเตอร์
การตรวจอัลตราซาวด์ต่อมไทรรอยด์
มะเร็งไทรอยด์ถ้าเริ่มเป็นจะไม่มีอาการผิดปกติอื่นๆ นอกจากคลำก้อนที่ต่อมไทรอยด์เจอ ดังนั้นเมื่อพบก้อนบริเวณด้านหน้าลำคอที่เคลื่อนขึ้นลงตามการกลืนน้ำลายควรพบแพทย์ ซึ่งแพทย์จะส่งตรวจอัลตราซาวด์เพื่อดูลักษณะก้อนที่บ่งบอกมะเร็งไทรอยด์ ซึ่งการวินิจฉัยที่ได้ผลค่อนข้างชัดเจนมากที่สุดคือ เจาะเอาเนื้อจากต่อมไทรอยด์มาตรวจ (Fine Needle Aspiration) หากพบว่าเป็นมะเร็งไทรอยด์ควรเข้ารับการผ่าตัด เพราะการผ่าตัดตั้งแต่ระยะแรกมักจะหายจากโรคได้
บทความทางการแพทย์ศูนย์โสต ศอ นาสิก, ศูนย์สุขภาพนครธน