ฝ่ายหญิงหลังทำ IUI ควรปฏิบัติตัวอย่างไร เพื่อเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ให้มากขึ้น

การรักษาภาวะมีบุตรยากโดยวิธีการฉีดน้ำเชื้อเข้าโพรงมดลูก (IUI) เป็นการฉีดเชื้ออสุจิเข้าไปในโพรงมดลูกโดยตรงโดยใช้ท่อพลาสติกเล็กๆ สอดผ่านปากมดลูกแล้วฉีดเชื้ออสุจิเข้าไปในช่วงที่มีหรือใกล้กับเวลาที่มีไข่ตก โดยให้อสุจิและไข่ผสมกันเองและเกิดการตั้งครรภ์ขึ้น โดยใช้เวลาในการทำไม่กี่นาทีและไม่เจ็บ ดังนั้นหลังจากการฉีดเชื้อ การดูแลตัวเอง และการปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสมนั้น จะช่วยเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์มากขึ้นได้

การทำ IUI ฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก

การทำ IUI ฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูกโดยตรง จะช่วยย่นระยะทางที่อสุจิต้องเดินทางเข้าไปผสมกับไข่ เพราะโดยธรรมชาติเวลามีเพศสัมพันธ์ อสุจิจะต้องเคลื่อนตัวจากช่องคลอดไปยังปากมดลูก เข้าไปในมดลูก และเคลื่อนต่อไปจนถึงท่อนำรังไข่ การทำ IUI จึงเป็นเหมือนทางลัดในการเคลื่อนตัวไปสู่ไข่ท่อนำรังไข่ นอกจากนี้ กระบวนการในการเตรียมเชื้ออสุจิจะคัดอสุจิที่ว่ายได้ดี และทำให้เชื้อที่ฉีดเข้าไปมีความเข้มข้นสูง จึงช่วยให้อสุจิมีโอกาสผสมกับไข่ได้มากขึ้น

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นหลังทำ IUI

หลังทำ IUI อาจมีอาการปวดท้อง มีการระคายเคือง หรือเลือดออกทางช่องคลอดเล็กน้อย สามารถรับประทานยาแก้ปวดได้ ซึ่งอาการเหล่านี้จะหายไปเองภายใน 2-3 วัน หากอาการไม่ดีขึ้น เป็นไข้หรือตกขาวมากร่วมด้วย แนะนำให้มาพบแพทย์ทันทีี

ปฏิบัติตัวอย่างไรหลังการฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก IUI

หลังทำ IUI ในช่วงแรก ควรปฏิบัติตัวดังนี้

นอนพักนิ่งๆ ประมาณ 30 นาที หลังทำ IUI ฉีดเชื้อแล้ว ฝ่ายหญิงควรนอนพักนิ่งๆ บนเตียงประมาณ 30 นาที ก่อนที่จะเคลื่อนไหว เพื่อให้อสุจิเดินทางไปถึงไข่ได้สะดวกมากยิ่งขึ้น

มีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติ หลังจากที่ฉีดเชื้อแล้ว สามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติ แพทย์มักแนะนำให้มีเพสสัมพันธ์ซ้ำในอีก 1-2 วัน เพื่อให้มีเชื้ออสุจิเข้าไปในโพรงมดลูกมากขึ้น

งดทำกิจกรรมที่ต้องออกแรง 2-3 วันหลังทำ IUI ควรเลือกการออกกำลังกาย หรือทำกิจกรรมเบาๆ และยังไม่ควรว่ายน้ำ หลังจากนั้นสามารถออกกำลังกายได้ตามปกติ เพียงแต่ไม่ควรออกกำลังหนักหรือหักโหมจนเกินกำลัง

รับประทานอาหารได้ตามปกติ สามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติ ไม่จำเป็นต้องงดอาหาร หรือต้องระวังการทานอาหารชนิดไหนเป็นพิเศษ ควรรับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่และทานให้หลากหลายเพื่อป้องกันร่างกายขาดสารอาหาร และการรับประทานอาการที่ปรุงสุก สะอาด เพื่อไม่ให้ท้องเสียซึ่งนำไปสู่การบีบตัวของมดลูกมากเกินไป หากต้องการบำรุงให้เลือกรับประทานอาหารที่บำรุงสุขภาพ บำรุงไข่ บำรุงมดลูก และบำรุงน้ำเชื้ออสุจิ เช่น

• อาหารบำรุงไข่ ได้แก่ ไข่ น้ำเต้าหู้ งาดำ น้ำมะกรูด ผักใบเขียว ถั่ว ข้าวกล้องและขนมปังไม่ขัดสี กล้วยหอม วิตามินบีและกรดโฟลิก มะเขือเทศ ปลาทะเล ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ หอยนางรม เป็นต้น
• อาหารบำรุงอสุจิ ได้แก่ ไข่ ถั่ว กระเทียม หอยนางรม เนื้อวัว กล้วย ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ ช็อกโกแลต มะเขือเทศ เป็นต้น

หลีกเลี่ยงยาที่จะมีผลต่อการตั้งครรภ์ หลังการทำ IUI ให้หลีกเลี่ยงที่จะใช้ยาที่จะมีผลต่อการตั้งครรภ์ เช่น ยารักษาสิว เป็นต้นในกรณี ในกรณีที่ต้องใช้ยา หรือ ไม่แน่ใจเรื่องยา ควรปรึกษาแพทย์

ปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ผู้เข้ารับการรักษาบางราย แพทย์อาจจะจ่ายยาบำรุงหรือยาฮอร์โมนสำหรับทานและเหน็บช่องคลอด ซึ่งยาเหล่านี้นั้นมีส่วนช่วยในการฝังตัวอ่อน ดังนั้นควรจะรับประทานและเหน็บตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด

รอ 2 สัปดาห์ ตรวจสอบการตั้งครรภ์ หลังการฉีดเชื้อ ประมาณ 2 สัปดาห์ แพทย์จะนัดให้มาตรวจสอบการตั้งครรภ์ ถ้ายังไม่ถึง 2 สัปดาห์ไม่ต้องรีบทดสอบการตั้งครรภ์ก่อน เพราะผลอาจผิดพลาดได้

การรักษาด้วยวิธี IUI เป็นการรักษาแบบที่ใกล้เคียงกับธรรมชาติมากที่สุด ผู้เข้ารับการรักษาสามารถปฏิบัติตัวและใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ ทั้งนี้หากมีอาการปวดท้องน้อย มีไข้ ตกขาวมากหรือมีเลือดออกจากช่องคลอดมากผิดปกติควรไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด

พญ.สิตานัน เลิศศิริพาณิชย์
แพทย์สูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา/เวชศาสตร์การเจริญพันธุ์
ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร

ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย