รักษาภาวะมีบุตรยากด้วยการทำ IUI สามารถมีลูกแฝดได้หรือไม่?
ศูนย์ : ศูนย์นครธน กิฟท์ เฟอร์ทิลิตี้
บทความโดย : พญ. สิตานัน เลิศศิริพาณิชย์
หลายคนต่างสงสัยว่า การทำ IUI (Intra Uterine Insemination) การฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก หรือการฉีดเชื้อผสมเทียมนั้น ช่วยทำให้สามารถตั้งครรภ์มีลูกแฝดมากขึ้นกว่าการมีเพศสัมพันธ์กันตามปกติได้จริงหรือ? สามารถเลือกเพศลูกแฝดได้ไหม? ลูกแฝดจะหน้าตาเหมือนกันไหม? ไปไขข้อสงสัยทั้งหมดนี้กัน
IUI เพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้อย่างไร
การฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก หรือ IUI (Intra Uterine Insemination) เป็นเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ช่วยรักษาภาวะมีบุตรยาก โดยก่อนการฉีดเชื้อนั้นจะมีการคัดเลือกเชื้อที่แข็งแรงที่สุดก่อน จากนั้นจะนำเชื้อมาฉีดเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง ช่วยย่นระยะการเคลื่อนไหวของอสุจิถึงไข่ให้สั้นลง ลดการตายหรือเชื้ออสุจิฝ่อจากกรดในช่องคลอดลง และทำให้ปริมาณอสุจิไปถึงไข่มีมากขึ้นกว่าการมีเพศสัมพันธ์ตามปกติเนื่องจากการหลั่งน้ำเชื้อระหว่างการมีเพศสัมพันธ์กันตามธรรมชาตินั้น ตัวอสุจิที่ถูกหลั่งออกมาในช่องคลอดจะไม่สามารถว่ายผ่านปากมดลูกเข้าไปในโพรงมดลูกได้ทั้งหมด เพราะปากมดลูกมีขนาดเล็ก มีมูกที่ปากมดลูกและกรดในช่องคลอดเป็นอุปสรรค ในสตรีบางคนอาจมีภาวะปากช่องคลอดตีบร่วมด้วย ทำให้เหลือตัวอสุจิที่รอดตายและว่ายผ่านเข้าไปในโพรงมดลูกได้น้อยมาก แต่การทำ IUI เป็นการฉีดน้ำเชื้ออสุจิเข้าไปในโพรงมดลูกโดยตรง ทำให้มีจำนวนตัวอสุจิที่มีคุณภาพดีว่ายไปหาไข่ได้มากกว่าการมีเพศสัมพันธ์ตามปกติ ทำให้เพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์สำเร็จมากขึ้น
การทำ IUI สามารถมีลูกแฝดได้ไหม? การรักษาด้วยวิธี IUI มีโอกาสเกิด
การรักษาด้วยวิธี IUI มีโอกาสเกิดการตั้งครรภ์แฝดได้ โดยมีอัตราเฉลี่ยประมาณ 10-15 % หากอสุจิและไข่ปฏิสนธิกันมากกว่า 1 ใบ เนื่องจากกระบวนการทำ IUI คล้ายกับการมีเพศสัมพันธ์ตามธรรมชาติคือ ไข่ 1 ใบ ปฏิสนธิกับอสุจิ 1 ตัว แต่การรักษาด้วยการทำ IUI จะมีการรับประทานยา หรือฉีดยากระตุ้นไข่ทำให้มีไข่พร้อมตกมากกว่า 1 ใบ เมื่อฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก ไข่ที่ตกทั้งหมดสามารถปฏิสนธิกับอสุจิ และอาจจะสามารถเกิดครรภ์แฝดได้
ตั้งครรภ์ลูกแฝดมีกี่ประเภท?
การตั้งครรภ์ลูกแฝด แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
- แฝดเทียม เกิดจากที่ฝ่ายหญิงมีไข่ตก 2 ใบ ในรอบเดือนนั้นๆ โดยไข่แต่ละใบปฏิสนธิกับอสุจิคนละตัว และพัฒนาจนเป็นตัวอ่อน หรือทารก 2 คนที่เติบโตอยู่ภายในมดลูกของฝ่ายหญิงในช่วงเวลาเดียวกัน เนื่องจากฝาแฝดประเภทนี้ เกิดจากไข่คนละใบที่ปฏิสนธิกับอสุจิคนละตัว ฝาแฝดจึงมีรูปร่างหน้าตาและเพศที่แตกต่างกันได้
- แฝดแท้ เกิดจากไข่ 1 ใบที่ปฏิสนธิแล้วแบ่งตัวออกเป็นตัวอ่อน 2 ตัวในระหว่างแบ่งเซลล์ จนพัฒนากลายเป็นทารกในครรภ์ 2 คน ที่หน่วยพันธุกรรมเหมือนกันทุกประการ เป็นเพศเดียวกันและมีหน้าตาเหมือนกัน
ซึ่งลูกแฝดที่เกิดจากการทำ IUI จะเป็นแฝดเทียม หน้าตาไม่เหมือนกัน เพราะเกิดจากไข่คนละใบ ปฏิสนธิกับอสุจิคนละตัว และอาจจะเป็นเพศเดียวกันหรือคนละเพศก็ได้
IUI สามารถเลือกเพศได้หรือไม่?
การรักษาโดยการทำ IUI ไม่สามารถเลือกเพศลูกได้ เพราะการรักษาแบบนี้คล้ายกับการมีเพศสัมพันธ์ตามธรรมชาติ โดยแพทย์คัดเลือกเชื้ออสุจิที่แข็งแรงและมีการเคลื่อนไหวที่รวดเร็วจำนวนหนึ่งโดยไม่ได้คัดเลือกแบบเจาะจงว่าเป็นอสุจิโครโมโซม X หรืออสุจิโครโมโซม Y ฉีดเข้าไปในโพรงมดลูก แล้วให้ผสมกับไข่เอง โดยไม่ทราบว่าอสุจิตัวนั้นจะเป็น โครโมโซม X หรือ Y ในปัจจุบันมีเพียงวี IVF หรือ ICSI และการตรวจโครโมโซมตัวอ่อนในภายหลังการปฏิสนธิ (PGI) เท่านั้นที่สามารถระบุเพศของตัวอ่อนได้
การรักษาด้วยการทำ IUI มีโอกาสเกิดครรภ์แฝดได้ แต่ไม่ได้รับประกันผล 100% ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายๆ อย่าง ทั้งสภาพร่างกาย กรรมพันธุ์ของพ่อแม่ การตอบสนองของรังไข่ต่อยากระตุ้นไข่ การปฏิสนธิของเซลล์ไข่และอสุจิภายในร่างกาย อย่างไรก็ตาม สิ่งแรกที่ควรทำ คือ การปรึกษากับแพทย์เฉพาะทางที่มีประสบการณ์เพื่อประเมินความพร้อมของร่างกาย ความเสี่ยงต่างๆ ในการรักษาภาวะมีบุตรยาก เพื่อเพิ่มโอกาสที่คุณจะมีลูกแฝดได้ในอนาคต
พญ.สิตานัน เลิศศิริพาณิชย์
สูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา/เวชศาสตร์การเจริญพันธุ์
ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร
ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย
บทความทางการแพทย์ศูนย์นครธน กิฟท์ เฟอร์ทิลิตี้