อาการปวดไหล่ เจ็บไหล่ ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ให้เป็นเรื้อรัง
ศูนย์ : ศูนย์กระดูกและข้อ
บทความโดย : นพ. นิธิวุฒิ ปิ่นสิรานนท์
ข้อไหล่ เป็นข้อที่สำคัญของร่างกายไม่แพ้กับข้อเข่าเลยทีเดียว เพราะเป็นข้อที่สามารถเคลื่อนไหวได้ทุกทิศทาง และมีความคล่องตัวมาก มีการทำงานร่วมกันของส่วนประกอบต่าง ๆ ทำให้เราสามารถเคลื่อนไหว หรือใช้งานแขนของเราในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างเต็มที่ หากข้อไหล่เกิดการบาดเจ็บหรือไม่สามารถใช้ได้ อาจส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ดังนั้นหากคุณมีอาการเจ็บหรือปวดข้อไหล่เกิดขึ้น ควรรีบไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการตรวจวินิจฉัย ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ให้เป็นเรื้อรัง
สารบัญ
อาการปวดไหล่ เกิดจากสาเหตุใดบ้าง?
- การบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ ทำให้กล้ามเนื้อฉีดขาด เส้นเอ็นฉีกขาด กระดูกหัก หรือข้อเคลื่อน
- การใช้ข้อไหล่อย่างไม่เหมาะสม ทำให้เกิดการอับเสบของเส้นเอ็นและกล้ามเนื้อ หรือกล้ามเนื้อข้อไหล่ฉีกขาด
- การเสื่อมตามธรรมชาติของกระดูก กล้ามเนื้อและเส้นเอ็น ซึ่งพบในผู้สูงอายุ ทำให้เกิดการบาดเจ็บได้ง่าย
- การติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อวัณโรค
- โรคข้ออับเสบที่มีข้อไหล่อับเสบร่วมด้วยได้ เช่น โรครูมาตอยด์ โรคเกาต์ เป็นต้น
- เส้นเอ็นอับเสบ และมีแคลเซียมมาเกาะ ซึ่งเมื่อ X-ray จะเห็นหินปูนสีขาวบริเวณรอบข้อไหล่
- ถุงน้ำข้อไหล่อับเสบ
- อาการปวดไหล่ซึ่งเป็นผลของอาการปวดร้าวมาจากที่อื่น หรือการอับเสบบริเวณใกล้เคียง เช่น กระดูกคอเสื่อม กล้ามเนื้อหลังอับเสบ เส้นประสาทเบรเคียลอับเสบ ถุงน้ำดีอับเสบ โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด โรคตับ โรคมะเร็ง เป็นต้น
- ข้อไหล่ติดแข็ง พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ เมื่อมีอาการปวดไหล่จากสาเหตุใดก็ตาม ผู้ป่วยก็จะไม่เคลื่อนไหวข้อไหล่ เมื่อข้อไหล่ไม่เคลื่อนไหวในช่วงระยะเวลาหนึ่ง ก็จะเกิดพังผืดแทรกในข้อและเนื้อเยื่อรอบข้อไหล่ นอกจากนี้ยังทำให้กล้ามเนื้อจะอ่อนแรง และลีบเล็กลงทำให้เคลื่อนไหวได้ลำบาก
การรักษาอาการปวดไหล่
ในระยะเจ็บปวดเฉียบพลันควรหยุดพักการใช้ข้อไหล่ โดยงดยกของหนัก งดเคลื่อนไหวแขนหรือไหล่ในท่าที่ทำให้ปวด อาจใช้ผ้าคล้องแขนไว้แต่ไม่ควรหยุดใช้ไหล่เกิน 2-3 วัน เพราะจะทำให้เกิดภาวะข้อไหล่ติดแข็ง
- การประคบด้วยความเย็นในขณะที่มีอาการปวดรุนแรง ปวดเฉียบพลัน ความเย็นจะช่วยบรรเทาอาการปวดได้
- การประคบด้วยความร้อน โดยใช้ถุงน้ำร้อน ผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่นใช้ในกรณีที่มีอาการปวดไม่รุนแรง จะช่วยให้การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น
- รับประทานยาบรรเทาอาการปวด ยาแก้ปวดลดการอับเสบ ยาคลายกล้ามเนื้อ
- การทำกายภาพบำบัดในระยะที่ยังมีอาการปวด การบริหารด้วยการเคลื่อนไหว ทำโดยใช้แขนข้างที่ไม่มีอาการช่วยขยับแขนที่มีอาการเ ท่าที่ร่างกายทนเจ็บปวดได้ หรือให้นักกายภาพบำบัดทำกายภาพบำบัดให้ด้วยการดัดข้อ อบนวดด้วยคลื่นเสียงอัลตราน
- การผ่าตัด จะกระทำเมื่อให้การรักษาไประยะหนึ่งแล้วอาการไม่ดีขึ้น ซึ่งอาจจะมีสาเหตุมาจากการฉีกขาดของเอ็น หรือกล้ามเนื้อ
การบริหารข้อไหล่ (กรณีข้อไหล่ติด)
1. ท่าหมุนข้อไหล่ | |
ยืนก้มหลังลงเล็กน้อย (อาจใช้มืออีกข้างจับโต๊ะเพื่อช่วยพยุงตัว) หรือนอนคว่ำอยู่บนเตียงแล้วปล่อยแขนห้อยลงตรงๆ ค่อยๆ หมุนแขนเป็นวงกลม ให้หมุนเป็นวงกว้างมากขึ้นเรื่อยๆ หมุนประมาณ 10 รอบแล้วพักทำซ้ำ 10 รอบ | |
2. ท่าเคลื่อนไหวไหล่ทุกทิศทาง | |
2.1 ยกแขนไปด้านหน้า ข้อศอกเหยียดตรง ยกสูงจนเสมอหัวไหล่ ค้างไว้นับ 1-10 ทำซ้ำ 10 รอบ | |
2.2 ยกแขนไปด้านหลัง ข้อศอกเหยียดตรง ยกสูงมากที่สุด ค้างไว้นับ 1-10 ทำซ้ำ 10 รอบ | |
2.3 ยกแขนไปด้านข้าง ข้อศอกเหยียดตรง กางแขนให้มากที่สุดจนเสมอไหล่ ค้างไว้นับ 1-10 แล้วหุบแขนจนลงแนบลำตัวทำซ้ำ 10 รอบ | |
2.4 หุบแขนแนบลำตัว งอข้อศอกตั้งฉากให้มือชี้ตรงไปข้างหน้า แล้วหมุนไหล่ให้แขนบิดหมุนออกมากที่สุด ค้างไว้ 1-10 แล้วหมุนไหลให้แขนบิดหมุนเข้ามากที่สุด ค้างไว้นับ 1-10 ทำสลับกัน 10 รอบ | |
3. ท่าชักรอก | |
นำเชือกคล้องผ่านรอกเหนือศีรษะทางด้านหน้า ใช้มือจับปลายเชือกทั้งสองข้าง แล้วใช้แขนข้างที่ไม่ปวดดึงเชือกลง เพื่อยกแขนข้างที่ปวดขึ้นให้ยกสูงมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ค้างไว้ นับ 1-10 แล้วค่อยๆ หย่อนเชือกลงทำซ้ำ 10 รอบ | |
4. ท่ายกไม้ | |
เริ่มต้นโดยใช้ไม้พลองที่หนักพอสมควรยาวประมาณ 2-3 ฟุต และถือได้ถนัด ยืนแขนและเหยียดข้อศอกตรงไปข้างหน้า ใช้มือทั้งสองข้างจับไม้พลองโดยให้แขนทั้งสองข้างขนานกัน | |
5. ท่านิ้วไต่ผนัง | |
5.1 ยืนหันหน้าเข้าผนังห่างจากผนังประมาณ 1 ฟุต เอามือวางที่ผนังแล้วใช้นิ้วไต่ผนังขึ้นไปเรื่อยๆ ให้สูงมากที่สุดเท่าที่จะทนปวดได้ ทำซ้ำ 10 ครั้งทำเครื่องหมายไว้ วันต่อมาพยายามทำให้สูงกว่าเดิม อย่าเขย่งหรือเอียงตัว | |
5.2 ยืนหันข้างเข้าผนังห่างประมาณ 1 ฟุต เอามือที่วางผนังแล้วใช้นิ้วไต่ผนังขึ้นไปเรื่อยๆ ให้สูงมากที่สุดเท่าที่จะทนปวดได้ทำซ้ำ 10 ครั้งทำเครื่องหมายไว้ วันต่อมาก็พยายามทำให้สูงกว่าเดิม อย่าเขย่งหรือเอียงตัว | |
6. ท่าใช้ผ้าถูหลัง | |
ใช้มือจับผ้าขนหนูหรือผ้าขาวม้าทางด้านหลัง โดยใช้มือข้างหนึ่งอยู่ด้านล่างและอีกข้างด้านบน ใช้มือที่อยู่ด้านบนดึงผ้าขึ้นให้มากที่สุดค้างไว้นับ 1- 10 แล้วสลับใช้มือด้านล่างดึงผ้าลงให้มากที่สุดค้างไว้นับ 1-10 ทำ 10 รอบ และทำสลับกัน โดยให้มือที่อยู่ข้างบนเปลี่ยนมาจับปลายผ้าด้านล่าง และมือด้านล่างจับผ้าด้านบนแทน ใช้มือด้านบนดึงผ้าขึ้นให้มากที่สุด ค้างไว้นับ 1-10 ทำ 10 รอบ | |
7. การใช้ก้อนน้ำหนัก | |
จากท่าหมุนข้อไหล่ให้ถือก้อนน้ำหนักประมาณ 0.5 กิโลกรัม ปล่อยแขนลงตามสบายเหวี่ยงแขนไปข้างหน้า ข้างหลัง และหมุนเป็นวงกลมให้ได้ระยะทางมากที่สุด ทำ 20 รอบ วันละครั้ง การถือก้อนน้ำหนักนี้จะช่วยถ่วงแขนลงทำให้กล้ามเนื้อในข้อยึดและคลายตัวลง |
การบริหารข้อไหล่ควรเริ่มทำภายหลังจากอาการปวดเริ่มทุเลาลง แล้วเริ่มด้วยจำนวนครั้งน้อยๆ และทำในท่าแรกๆ ก่อนถ้าไม่ปวดก็ค่อยทำจนครบทั้งหมด การรักษาอาการปวดไหล่อาจต้องใช้เวลาในการรักษา และต้องอาศัยการบริหารข้อไหล่อย่างเสมอ ดังนั้นจึงควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ ผู้ทำการรักษาอย่างเคร่งครัดเพื่อประโยชน์ของตัวท่านเอง
ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย
บทความทางการแพทย์ศูนย์กระดูกและข้อ