เรื่องเล็ก ที่ไม่เล็ก กับโรคฟันผุ

ฟันผุ คือ การเสื่อมของฟัน เริ่มตั้งแต่ผิวเคลือบฟัน ไปที่เนื้อฟัน อาจลุกลามไปถึงรากฟัน และสุดท้ายอาจต้องสูญเสียฟัน โดยต้องถอนออกไปหากผุมากเกินกว่าจะรักษาฟันได้ โดยสาเหตุของฟันผุ อธิบายให้เข้าใจง่าย คือเกิดจากการรับประทานอาหารจำพวกแป้งและน้ำตาล ทำปฏิกิริยากับแบคทีเรียที่เกาะบนผิวฟัน ทำให้เกิดเป็นกรดทำลายผิวเคลือบฟัน ซึ่งหากทำความสะอาดไม่ดีพอ ปล่อยให้กรดทำลายฟันจนก่อให้เกิดเป็นรู ฟันซี่นั้นจึงผุ

ใครบ้างที่เสี่ยงต่อโรคฟันผุ

ฟันผุพบได้กับทุกเพศ ทุกวัย ตั้งแต่วัยเด็ก จนวัยผู้สูงอายุ หากมีปัจจัยเหล่านี้เป็นส่วนประกอบ ได้แก่

ผิวของฟันเป็นร่องหลุม อาหารติดค้างง่าย
ฟันซ้อนเก ทำให้ทำความสะอาดได้ไม่ทั่วถึง
มีเชื้อแบคทีเรีย หรือ คราบหินปูนสะสมมาก
ทานอาหารที่เป็น แป้ง และ น้ำตาลเป็นประจำ และทำความสะอาดฟันได้ไม่ดี
แปรงฟันไม่สะอาด หรือ ดูแลสุขภาพช่องปากไม่ถูกสุขลักษณะ
มีโรคประจำตัวที่ทำให้ช่องปากแห้ง มีน้ำลายออกน้อย เช่น มะเร็งช่องปาก โรคเบาหวาน โรคเบาจืด หรือ มีอาการปากแห้ง
การใช้ยาบางชนิดที่ทำให้น้ำลายลดลง เช่น ยาแก้แพ้ ยาแก้โรคซึมเศร้า

> กลับสารบัญ

ตำแหน่งของฟันส่วนใดที่ผุง่ายที่สุด

บริเวณพื้นผิวเคลือบฟันด้านบดเคี้ยว เช่น ฟันกรามที่มีร่องลึก ทำให้คราบแบคทีเรียที่ติดตามร่องฟัน และทำความสะอาดได้ยาก
ระหว่างซอกฟัน เพราะเป็นบริเวณที่ยากต่อการเข้าถึงและการแปรงฟันอย่างเดียวไม่เพียงพอ
คอฟัน รากฟัน ส่วนใหญ่เกิดจากภาวะเหงือกร่นหรือการสูญเสียของกระดูกฟันด้วยโรคเหงือกอักเสบ หรือโรคปริทันต์

> กลับสารบัญ

ระดับความรุนแรงของโรคฟันผุ

ระยะที่ 1 : การเกิดคราบขาว ซึ่งเกิดจากการทำลายผิวเคลือบฟันจึงเห็นเป็นสีขาวขุ่นที่ผิวฟัน ระยะนี้สามารถรักษาให้หายเป็นปกติได้
ระยะที่ 2 : การผุที่ผิวเคลือบฟัน เกิดจากกรดทำลายลึกเข้าไปที่ผิวเคลือบฟัน ควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจและรับการวางแผนการรักษา ที่เหมาะสม
ระยะที่ 3 : การผุที่เนื้อฟัน เป็นการผุจากผิวเคลือบฟันลามลึกเข้าไปถึงเนื้อฟัน เป็นระยะที่ขยายการผุไปยังฟันซี่อื่นๆ ได้
ระยะที่ 4 : การผุถึงโพรงประสาทฟัน ซึ่งเป็นแหล่งรวมของเส้นประสาท ระยะนี้จะมีอาการปวดฟันมาก อาจมีการติดเชื้อ จนเกิดฝีหนอง ที่ปลายรากฟันได้

> กลับสารบัญ

การรักษาฟันผุ

การรักษาฟันผุขึ้นอยู่กับว่า ฟันผุอยู่ระยะไหน โดยการรักษามีดังนี้

เบื้องต้นหากฟันผุไม่มาก จะรักษาโดยการกำจัดบริเวณฟันที่ผุออก แล้วจึงใช้วัสดุอุดฟัน อุดรูฟันที่ผุ
หากบริเวณที่ผุมีมาก จนไม่สามารถ รักษาด้วยการอุดฟันได้ ทันตแพทย์จะทำการสกัดบริเวณส่วนที่ผุออก แล้วทำการครอบฟัน
ถ้าฟันผุใหญ่มาก ลึก และมีการอักเสบของโพรงประสาทฟันร่วมด้วย จะได้รับการรักษาคลองรากฟันก่อนตามด้วยการอุดฟัน และอาจทำครอบฟันตามลำดับ
หากฟันผุลุกลามมากจนไม่สามารถรักษาได้ ก็จำเป็นต้องถอนฟันซี่ที่ผุนั้นทิ้ง แล้วพิจารณาการใส่ฟันปลอมแบบต่างๆทดแทน

> กลับสารบัญ

สามารถป้องกันฟันผุได้อย่างไร

แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ด้วยยาสีฟันที่ผสมฟลูออไรด์ หรือมีคุณสมบัติช่วยลดการก่อตัวของคราบแบคทีเรียได้
การใช้ไหมขัดฟันเพื่อขจัดเศษอาหาร สาะเหตุของคราบแบคทีเรียในส่วนที่การแปรงฟันเข้าไม่ถึง
ใช้น้ำยาบ้วนปากที่ผสมฟลูออไรด์
งดรับประทานอาหารจุกจิกระหว่างมื้อ แต่ให้รับประทานขนมหรือสิ่งที่ชอบในมื้ออาหารใหญ่ และหลังจากรับประทานอาหารหวานหรือเปรี้ยวไม่ควรแปรงฟันทันที แต่ควรบ้วนปากด้วยน้ำเปล่าเพื่อให้สภาพช่องปากเป็นกลางหรือรอทิ้งไว้สัก 20 นาทีแล้วจึงแปรงฟัน
เข้าพบทันตแพทย์ทุก 3-6 เดือน หรือ ตามคำแนะนำของทันตแพทย์

> กลับสารบัญ

ฟันผุไม่ควรละเลยและปล่อยทิ้งไว้จนเกิดอาการปวด หากสงสัยว่าฟันเริ่มผุ หรือเริ่มมีอาการ แนะนำให้เข้าพบทันตแพทย์ เพื่อปรึกษาและทำการรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป สนใจสามารถปรึกษาแพทย์ออนไลน์ได้ข้างล่างนี้เลย