เลือดกำเดาไหล กับวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นและการรักษา
ศูนย์ : ศูนย์โสต ศอ นาสิก
บทความโดย : พญ. จุฑามาส สุวัฒนภักดี
การรักษาเลือดกำเดาไหลสามารถทำได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับสาเหตุ บางสาเหตุเป็นเรื่องทั่วไปและไม่อันตราย แต่บางสาเหตุอาจเกิดจากปัญหาสุขภาพที่ต้องการการดูแล และความรุนแรงของอาการ โดยทั่วไปสามารถเริ่มจากการปฐมพยาบาลง่าย ๆ ก่อน แต่ถ้าหากเลือดกำเดาไหลไม่หยุด ควรได้รับการรักษาจากแพทย์
สาเหตุที่ทำให้เลือดกำเดาไหล
เลือดกำเดาไหลเป็นอาการที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน สาเหตุของเลือดกำเดาไหลนั้นมีหลายปัจจัย ซึ่งสามารถแบ่งออกได้ดังนี้
- สาเหตุทั่วไป
- อากาศแห้ง ทำให้เยื่อบุในจมูกแห้งและแตกง่าย
- การแคะจมูก การใช้เล็บหรือวัตถุอื่นๆ ขูดจมูกอาจทำให้เส้นเลือดเล็กๆ ฉีกขาด
- การได้รับแรงกระแทก อุบัติเหตุหรือการถูกกระแทกบริเวณจมูกอาจทำให้เส้นเลือดขาดได้
- การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ อากาศร้อนจัดหรือเย็นจัดอาจกระตุ้นให้เลือดกำเดาไหล
- การแพ้ ภูมิแพ้ต่างๆ เช่น ละอองเกสรดอกไม้ ฝุ่นละออง อาจทำให้เยื่อบุจมูกอักเสบและเลือดออกได้
- การติดเชื้อ เชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียที่ทำให้เกิดการอักเสบในโพรงจมูก
- สาเหตุจากโรคประจำตัว
- ความดันโลหิตสูง ความดันโลหิตสูงทำให้เส้นเลือดฝอยในจมูกแตกง่าย
- โรคเลือดออกง่าย โรคบางชนิด เช่น ฮีโมฟีเลีย หรือโรคเกล็ดเลือดต่ำ ทำให้เลือดแข็งตัวช้าและเลือดออกง่าย
- โรคเกี่ยวกับจมูก โพรงจมูกอักเสบเรื้อรัง หรือเนื้องอกในจมูก
- การใช้ยาบางชนิด ยาบางชนิด เช่น ยาละลายลิ่มเลือด หรือยาแอสไพริน อาจทำให้เลือดออกง่ายขึ้น
- สาเหตุอื่นๆ
- ความเครียด ความเครียดเรื้อรังอาจส่งผลต่อสุขภาพโดยรวมและทำให้เลือดกำเดาไหลได้
- การตั้งครรภ์ การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในระหว่างตั้งครรภ์อาจทำให้เยื่อบุจมูกบวมและเลือดออกได้ง่ายขึ้น
การรักษาเลือดกำเดาไหล
การรักษาเลือดกำเดาไหลสามารถทำได้หลายวิธี ได้แก่
- การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อเลือดกำเดาไหล
- นั่งตัวตรงและโน้มตัวไปข้างหน้าเล็กน้อย อย่านอนหรือนั่งเอนหลัง เพราะอาจทำให้เลือดไหลย้อนเข้าไปในคอและทำให้เกิดการสำลักหรือระคายคอ
- บีบจมูกเบา ๆ ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้บีบปีกจมูกทั้งสองข้างเข้าหากัน ค้างไว้ประมาณ 5-10 นาที เพื่อช่วยให้เลือดหยุดไหล
- หายใจทางปาก ขณะบีบจมูก ควรหายใจทางปากแทน และพยายามอย่าขยับจมูกหรือพูดคุยมากเกินไป
- ประคบเย็นที่จมูกหรือหน้าผาก การประคบเย็นด้วยผ้าชุบน้ำเย็นหรือถุงน้ำแข็งที่จมูกหรือหน้าผากสามารถช่วยหดหลอดเลือดและลดการไหลของเลือดได้
- หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรง หรืออยู่ในที่อากาศร้อน
- หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรง หรืออยู่ในที่อากาศร้อน
- การรักษาเลือดกำเดาไหลทางการแพทย์
- แพทย์จะทำการตรวจร่างกายและอาจตรวจเพิ่มเติม เช่น การส่องกล้องในโพรงจมูก เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
- หากเลือดไหลไม่หยุด แพทย์อาจใช้สำลีชุบยาห้ามเลือดอุดในจมูก ใส่อุปกรณ์ห้ามเลือดในจมูก หรือจี้เส้นเลือด
- หากเลือดกำเดาไหลเกิดจากโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง โรคเลือด หรือติดเชื้อในโพรงจมูก ควรรับการรักษาที่เหมาะสมตามคำแนะนำของแพทย์เพื่อลดการเกิดเลือดกำเดาไหล
- ในกรณีที่เลือดกำเดาไหลบ่อยครั้งและรุนแรง แพทย์อาจแนะนำให้ทำการผ่าตัดตามสาเหตุของเลือดกำเดาไหล
อย่างไรก็ตาม หากเลือดกำเดาไหลเป็นประจำหรือมีอาการที่น่ากังวล เช่น เลือดออกปริมาณมาก เลือดออกจากทั้งสองรูจมูก หรือลามไปสู่อาการอื่น ๆ เช่น เวียนศีรษะหรือหมดสติ ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษาทันที สามารถปรึกษาหรือสอบถามข้อมูลจากแพทย์ออนไลน์ได้เลย
ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย
บทความทางการแพทย์ศูนย์โสต ศอ นาสิก
