ตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงผ่านหลอดอาหาร (TEE) วินิจฉัยโรคหัวใจ

ความผิดปกติหัวใจมักไม่แสดงอาการในระยะเริ่มต้น การตรวจสุขภาพประจำปีหรือการตรวจสุขภาพหัวใจจะช่วยให้พบปัญหาและแนวโน้มที่อาจเป็นอันตรายในอนาคตได้ โดยหนึ่งในวิธีการตรวจที่มีประสิทธิภาพ คือ การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Echo) ผ่านทางผนังหน้าอก แต่ในกรณีที่ไม่สามารถให้ภาพที่ดีพอได้ หรือไม่สามารถได้ข้อมูลมากพอในการวินิจฉัยโรค การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูงผ่านทางหลอดอาหาร (Transesophageal Echocardiography: TEE) สามารถทำให้เห็นการเคลื่อนไหวของหัวใจด้านหลังได้ชัดกว่า

ตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงผ่านหลอดอาหารเป็นอย่างไร

การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูงผ่านทางหลอดอาหาร (Transesophageal Echocardiography: TEE) เป็นการตรวจหัวใจจากด้านในของทางเดินอาหาร การทำ Echocardiogram โดยการสอดกล้องทางปากสู่หลอดอาหาร ซึ่งเป็นการตรวจเพื่อบันทึกภาพของหัวใจจากด้านในของทางเดินอาหาร เนื่องจากทางเดินอาหารอยู่ด้านหลังของหัวใจ ทำให้การตรวจวิธีนี้สามารถเห็นการเคลื่อนไหวของหัวใจด้านหลังได้ชัดกว่าการตรวจด้วยวิธี Echo ผ่านทางผนังหน้าอกด้านนอก เนื่องจากเครื่องมืออยู่ใกล้หัวใจ และไม่มีปอด และส่วนของกระดูกมาบัง

> กลับสารบัญ

ข้อบ่งชี้ในการตรวจ TEE

ตรวจในกรณีที่สงสัยว่าผู้ป่วยมีโรคที่ส่วนด้านหลังหัวใจหรือส่วนที่อยู่ติดกับหลอดอาหาร ซึ่งการตรวจด้วยวิธี Echo ผ่านทางผนังหน้าอก แล้วให้ผลไม่ชัดเจน เช่น ในผู้ที่อ้วนหรือผนังหน้าอกหนามาก เป็นต้น

> กลับสารบัญ

ประโยชน์ของการตรวจ TEE

• สามารถประเมินโครงสร้างภายในของหัวใจและเส้นทางเดินของเลือดในโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด
• สามารถตรวจหัวใจในระหว่างผ่าตัดเพื่อประเมินผลของวิธีการรักษา เช่น การแก้ไขภาวะความพิการทางหัวใจแต่กำเนิด
• สามารถตรวจสภาวะบางอย่างของหัวใจได้ เช่น โรคลิ้นหัวใจระหว่างห้องซ้ายบนและล่าง ตรวจหาลิ่มเลือดหรือก้อนเลือดภายในหัวใจที่มีการฉีกขาดของผนังหลอดเลือดแดงใหญ่
• สามารถตรวจลิ้นหัวใจเทียมฝังอยู่ในหัวใจ
• สามารถตรวจหาเนื้องอกที่หัวใจห้องบน
• สามารถตรวจหาลิ่มเลือดในหัวใจห้องบน
• สามารถตรวจประเมินหาลิ่มเลือดก่อนการรักษาด้วยวิธีช็อกหัวใจด้วยไฟฟ้า หรือวิธีจี้หัวใจ

> กลับสารบัญ

เตรียมตัวก่อนตรวจได้อย่างไร

• งดอาหาร และน้ำอย่างน้อย 4-6 ชั่วโมงก่อนตรวจ
• อาจมีความจำเป็นต้องหยุดยาละลายลิ่มเลือด โดยขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์
• ท่านที่มีฟันปลอม ต้องเอาออกก่อน

> กลับสารบัญ

ขั้นตอนตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูงผ่านทางหลอดอาหาร์

1. ผู้ป่วยเปลี่ยนเสื้อผ้าให้พร้อมสำหรับการตรวจ หากสวมใส่ฟันปลอมต้องถอดออกก่อน
2. พยาบาลจะให้อมยาชาประมาณ 20 นาที แล้วจึงให้กลืนยา หลังจากนั้นอาจพ่นยาชาที่คอ หรือให้ยาคลายวิตกกังวล และให้ออกซิเจนร่วมด้วย
3. ผู้ป่วยจะนอนอยู่ในท่าตะแคง
4. จากนั้นแพทย์จะค่อยๆ สอดท่อที่มีหัวตรวจเข้าทางปากจนถึงระดับที่ต้องการ
5. ระหว่างการตรวจ จะมีการวัดชีพจร ความดันโลหิต และการหายใจ อยู่ตลอดเวลาเพื่อความปลอดภัยสูงสุด
6. การตรวจใช้เวลาประมาณ 30-45 นาที

> กลับสารบัญ

หลังการตรวจ

• หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำร้อน-เย็นจัด จนกว่ายาชาจะหมดฤทธิ์ ซึ่งใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง
• หากมีอาการผิดปกติหลังการตรวจ เช่น เจ็บคอ เลือดออก หายใจลำบาก ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที

> กลับสารบัญ

ข้อจำกัดในการตรวจ

• ผู้ป่วยมีปัญหาเกี่ยวกับการกลืน ต้องแจ้งให้แพทย์ทราบล่วงหน้า
• ผู้ป่วยที่มีปัญหาทางด้านหลอดอาหาร เช่น มีภาวะเส้นเลือดขอดในหลอดอาหาร มีภาวะอุดกั้นหลอดอาหาร หรือเคยฉายรังสีรักษาบริเวณหลอดอาหาร จะได้รับการประเมินโดยแพทย์ก่อนเข้ารับการตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูงผ่านทางหลอดอาหาร

> กลับสารบัญ

อย่างไรก็ตามการเข้ารับการตรวจสุขภาพหัวใจนั้นเมื่อพบความเสี่ยงตั้งแต่ในระยะแรก แพทย์จะได้วางแนวทางการป้องกันได้อย่างทันที หรือหากตรวจพบความผิดปกติที่จะต้องได้รับการรักษา โอกาสหายและดีขึ้นได้ก็จะมีมากกว่าการตรวจพบเมื่ออาการลุกลามไปมากแล้ว

นพ.ธิปกร ผังเมืองดี์

อายุรศาสตร์โรคหัวใจ/หัตถการปฏิบัติรักษาโรคหัวใจและหลอดเลือด
ศูนย์หัวใจ

ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย