ข้อควรปฏิบัติก่อน-ระหว่าง-หลังฉีดวัคซีนโควิด-19

ปัจจุบันประเทศไทยกำลังมีการเร่งฉีดวัคซีนโควิด-19 โดยคำถามที่คนส่วนใหญ่อยากรู้คือต้องตรียมดูแลสุขภาพ ก่อน-ระหว่าง-และหลังฉีดวัคซีนโควิด-19 อย่างไร เพื่อให้ผลการทำงานของวัคซีนมีประสิทธิภาพสูงสุด และลดความเสี่ยง ผลข้างเคียง รวมถึงอาการไม่พึงประสงค์จากการฉีดวัคซีน

ก่อนเข้ารับวัคซีนโควิด-19

• กรุณานำบัตรประชาชนมา add line หมอพร้อม และแสดงภาพหน้าจอการนัดหมายฉีดวัคซีนต่อเจ้าหน้าที่
• ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย พักผ่อนให้เพียงพอ งดการออกกำลังกายหนักกว่าปกติ ในวันก่อนมาฉีดวัคซีน
• ดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ ได้ตามปกติ แต่งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ในวันที่มาฉีดวัคซีน
• สวมเสื่อที่สะดวกต่อการฉีดวัคซีน
• ต้องไม่มีอาการไข้ หรือเจ็บป่วยในวันที่มาฉีดวัคซีน
• วันที่มาฉีดวัคซีน รับประทานอาหารและยาประจำตัว ได้ตามปกติ งดยาไมเกรน กลุ่ม Cafergot ,Relpax
• ผู้มีโรคความดันโลหิตสูง ให้ทานยาที่รักษาความดันโลหิต ก่อนมารับวัคซีน
• ผู้ที่มีโรคประจำตัวที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง ต้องทานยากดภูมิ หรือยาเคมีบำบัด หรือได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ ที่ไม่ได้รักษาที่รพ. นครธน ให้ขอใบรับรองแพทย์ที่ทำการรักษา ว่าสามารถรับวัคซีนได้และนำมาในวันที่มาฉีดวัคซีน
• ผู้ที่ทานยาต้านการแข็งตัวของเลือด ให้ทานยาได้ตามปกติ และแจ้งพยาบาลทราบ ว่าท่านรับประทานยาชนิดใด กรณีที่ท่านทานยาต้านการแข็งตัวของเลือดชนิด warfarin ให้นำผลตรวจ INR ภายใน 1 สัปดาห์ (ซึ่งผลตรวจต้อง < 4 จึงจะฉีดวัคซีนได้)หรือขอใบรับรองแพทย์ที่ทำการรักษา ว่าสามารถรับวัคซีนได้และนำมาในวันที่มาฉีดวัคซีน
• หลังฉีดวัคซีน ต้องพักสังเกตอาการ 30 นาที เมื่อกลับบ้าน ให้งดออกกำลังกายหนัก หากมีอาการไข้ หรือปวดเมื่อยตามตัว ให้ทาน พาราเซตามอล 500 มิลลิกรัม ครั้งละ 1 เม็ด ทานซ้ำได้ทุก 6 ชั่วโมง หากมีอาการข้างเคียงที่รุนแรง ให้ติดต่อโรงพยาบาลใกล้บ้าน หรือสายด่วน 1669

ระหว่างขณะเข้ารับวัคซีนโควิด-19

• เมื่อถึงวันนัดหมายควรไปถึงสถานที่ฉีดก่อนเวลาอย่างน้อย 30 นาที เตรียมบัตรประชาชน ข้อมูลสุขภาพ ข้อมูลการลงทะเบียนผ่านไลน์ “หมอพร้อม” ในโทรศัพท์มือถือ
• สวมเสื้อที่สะดวกก่อนการฉีดวัคซีน และฉีดแขนข้างที่ไม่ค่อยถนัด
• วัดอุณหภูมิร่างกายและความดันโลหิตก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีน
• หากมีโรคประจำตัว หรือรับประทานยาประจำตัว โดยเฉพาะยากดภูมิหรือยาที่มีผลทำให้หลอดเลือดหดตัว เช่น ยารักษาโรคไมเกรน กลุ่ม ergotarmine ควรปรึกษาแพทย์หรือแจ้งพยาบาลก่อนรับวัคซีน

หลังรับวัคซีนโควิด-19

• สังเกตอาการข้างเคียงที่โรงพยาบาล 30 นาที ก่อนกลับบ้าน หากมีอาการผิดปกติ เช่น แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ให้รีบแจ้งพยาบาลหรือแพทย์ทันที
• หลังฉีด 2 วัน อย่าใช้แขนข้างที่ฉีด อย่าเกร็ง หรือยกของหนัก
• ถ้ามีไข้ หรือปวดเมื่อยมากทนไม่ไหว สามารถทานพาราเซตามอลขนาด 500 มิลลิกรัม ครั้งละหนึ่งเม็ด สามารถทานซ้ำได้ถ้าจำเป็นโดยเว้นระยะเวลาห่าง 6 ชั่วโมง
• เมื่อกลับบ้านแล้วควรประเมินอาการตัวเองต่อเนื่องอีก 48-72 ชั่วโมง บางรายอาจพบผลข้างเคียงเกิดขึ้น โดยส่วนใหญ่จะเป็นผลข้างเคียงเฉพาะที่ เช่น อาการปวด บวม บริเวณที่ฉีด และผลข้างเคียงที่ไม่รุนแรง เช่น ไข้ต่ำๆ เมื่อยล้า หรือ มีลมพิษ ซึ่งหลังจากได้รับวัคซีนครึ่งชั่วโมง - 2 ชั่วโมง อาการจะค่อยๆ ลดลง แต่ถ้าไข้ขึ้นสูงมาก แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ควรกลับไปโรงพยาบาล หรือโทร 1669 เพื่อประเมินอาการทันที

โดยข้อปฏิบัติตัวถือเป็นแนวทางที่ควรทำตามอย่างเคร่งครัด เพื่อลดผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนโควิด-19 ทั้งนี้หลังจากได้วัคซีนเข็มแรกควรเตรียมตัวสำหรับการนัดหมายฉีดวัคซีนเข็มที่สอง ทั้งนี้ทุกคนยังคงต้องสวมหน้ากากรักษาระยะห่างและล้างมือทั้งก่อนระหว่างและหลังการฉีดวัคซีน